Κερύνεια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Κερύνεια (αποσαφήνιση).

Κερύνεια Girne


Χώρα	Κυπριακή Δημοκρατία (de jure) Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (de facto)
Επαρχία	Κερύνειας (de jure) Γκιρνέ (de facto)
Διοικητική διαίρεση	Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου
Διοίκηση
• Δήμαρχος	Μαρία Ιωάννου (de jure) Σουμέρ Αϊγκίν (de facto)
Έκταση	1080,14 εκτάρια χλμ²
Υψόμετρο	0
Πληθυσμός	62.158^[1] (2006)
Ιστοσελίδα	http://www.girnebelediyesi.com/
δεδομένα ( π • σ • ε )

Η Κερύνεια ή Κυρήνεια (Τουρκικά: Girne, Αρμενικά: Կիրենիա) είναι παραθαλάσσια πόλη της Κύπρου που βρίσκεται περί το μέσον της βόρειας ακτής της. Αποτελεί πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας που εκτείνεται από το ακρωτήριο Κορμακίτη μέχρι τη λεγόμενη των "Αχαιών ακτή", περιλαμβάνοντας και το μεγαλύτερο μέρος της οροσειράς του Πενταδάκτυλου. Το 1974 οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι της εκδιώχθηκαν από τον τουρκικό στρατό.

Πίνακας περιεχομένων

[Απόκρυψη]

Γενικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κερύνεια είναι η μικρότερη από τις έξι πόλεις της Κυπριακής Δημοκρατίας και μια από τις αρχαίες πόλεις της Κύπρου, όπως φανερώνει και η ονομασία της, που διασώζει την ονομασία της Κυρηνείας, αρχαιότατης πόλης της Αχαΐας. Πρόκειται στη πραγματικότητα για δύο πόλεις η "Κάτω Κερύνεια" που εκτείνεται γύρω από το μικρό λιμάνι της, πολύ περιορισμένων δυνατοτήτων, και η "Άνω Κερύνεια" που εκτείνεται νοτιότερα. Μεγάλα χωριά της επαρχίας Κερύνειας είναι το Δίκωμο η Λάπηθος και ο Καραβάς. Οι κάτοικοί της, καλούμενοι "Κερυνειώτες", που στην πλειοψηφία τους ήταν Έλληνες χριστιανοί, εξαναγκάστηκαν από την πολιτική εθνοκάθαρσης που εφάρμοσαν τα τουρκικά κατοχικά στρατεύματα το 1974 να την εγκαταλείψουν και να καταστούν πρόσφυγες. Εξακολουθεί από τότε να είναι κατεχόμενη τόσο η πόλη, όσο και ολόκληρη η επαρχία.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κερύνεια αποικήθηκε από τους Αχαιούς από τα προϊστορικά χρόνια (1300π.Χ.). Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία η Κερύνεια ιδρύθηκε από τους Αχαιούς Κηφέα και Πράξανδροπου κατέληξαν εκεί όταν επέστρεφαν στη πατρίδα τους από τον Τρωικό πόλεμο, οι ήρωες έδωσαν στη νέα πόλη το όνομα της πόλης τους της Κερύνειας που βρίσκεται στην Αχαΐα.^[2]

Η Κερύνεια, μαζί με τη γειτονική της Λάπηθο (μεγάλο χωριό σήμερα), αποτελούσαν κατά την αρχαιότητα ένα από τα σημαντικά ελληνικά βασίλεια της Κύπρου. Οι Βυζαντινοί είχαν οχυρώσει την Κερύνεια κατά τον 11ο/12ο αιώνα. Το φρούριο της πόλης, που σώζεται και σήμερα και δεσπόζει του μικρού της λιμανιού, ενισχύθηκε από τους Φράγκους κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας (1192-1489) και από τους Βενετούς κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας (1489-1570). Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας η Κερύνεια υπήρξε σημαντική πόλη και το βόρειο λιμάνι της Κύπρου (το κύριο προς την Ευρώπη).

Η πόλη γνώρισε τον πόλεμο το 1210-1233, όταν ο Γερμανός Αυτοκράτορας Φρειδερίκος Β'προσπάθησε να θέσει την Κύπρο υπό την κυριαρχία του, και το 1374, όταν η πόλη απέκρουσε με επιτυχία μια σκληρή πολιορκία της από τους Γενουάτες. Και άλλα πολεμικά επεισόδια, κατά καιρούς, σημάδευσαν την ιστορία της. Το Σεπτέμβρη του 1570 παραδόθηκε αμαχητί στους Οθωμανούς Τούρκους, λίγο μετά την πολιορκία και άλωση της πρωτεύουσας Λευκωσίας. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας (1570-1878), βρισκόταν σε κατάσταση παρακμής, όπως άλλωστε και ολόκληρη η Κύπρος. Κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας (1878-1960), γνώρισε περιορισμένη μόνο ανάπτυξη, εξαιτίας κάποιων έργων υποδομής που είχαν γίνει και που περιλάμβαναν βελτιώσεις του μικρού και γραφικού λιμανιού της. Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου (1960), η Κερύνεια άρχισε να αναπτύσσεται με γοργό ρυθμό, ιδίως τουριστικά.

Το όμορφο περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται κτισμένη, με την οροσειρά του Πενταδακτύλουστα νότιά της (συνδυάζοντας έτσι βουνό και θάλασσα) και τα αρχαία μνημεία στην ίδια την πόλη και γύρω από αυτή, ήταν αρκετοί λόγοι για να αποκτήσει η Κερύνεια διεθνή τουριστική φήμη. Στη θαλάσσια περιοχή της πόλης βρέθηκε και ένα αρχαίο ναυάγιο εμπορικού ελληνικού πλοίου του 4ου π.Χ. αιώνα, που ανελκύστηκε το 1967 και τοποθετήθηκε στο φρούριο της πόλης. Το σημαντικό αυτό αρχαιολογικό εύρημα έγινε διεθνώς γνωστό ως «το πλοίο της Κερύνειας».

Η Κερύνεια καταλήφθηκε από τα τουρκικά στρατεύματα τον Ιούλιο 1974 και εξακολουθεί να είναι κατεχόμενη πόλη.

Εκκλησιαστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χάρτης της πόλης

Η Κερύνεια εκκλησιαστικά αποτελεί έδρα της ομώνυμης μητρόπολης, Επισκοπή Κυρηνείας, που περιλαμβάνει όλη την επαρχία υπαγόμενη στην Εκκλησία της Κύπρου. Μετά την κατάληψη της πόλης και της επαρχίας από τους Τούρκους το 1974, προσωρινή έδρα της μητρόπολης είναι η Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου στη Λευκωσία. Η μητρόπολη αυτή περιελάμβανε 44 ενορίες. Ο πλήρης τίτλος (φήμη) του εκάστοτε μητροπολίτη της Κερυνείας είναι "Μητροπολίτης Κερυνείας, Υπερτίμου και Εξάρχου Λαπήθου και Καραβά".

Ναοί της Κερύνειας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημαντικότεροι ναοί της Κερύνειας είναι ο ναός του Αρχαγγέλου Μιχαήλ πολιούχου αγίου της πόλης που βρίσκεται στη Κάτω Κερύνεια, κοντά στο λιμενίσκο, ο Ναός του Αγίου Γεωργίου, στην Άνω Κερύνεια με ιστορική σημασία, καθώς και οι ναοί Παναγία η Χρυσοπολίτισσα, η Χρυσοκάβα, η Αγία Μαύρα, ο Άγιος Δημήτριος, η Παναγία η Γλυκιώτισσα και άλλες πολλές στην ευρύτερη περιοχή.

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με σχετική απόφασή του που εξέδωσε τον Δεκέμβριο του 1996 αναγνώρισε στην Κερυνιώτισσα Τιτίνα Λοϊζίδου το αναφαίρετο δικαίωμα της περιουσίας της στην Κερύνεια^[3]. Η Τουρκία έχει ήδη συμμορφωθεί επ΄ αυτής της απόφασης και έχει προβεί στην αποζημίωση της Λοϊζίδου για την στέρηση των εισοδημάτων από την περιουσία της που εξακολουθεί να της ανήκει δικαιωματικά.