Μόρφου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δήμος Μόρφου
Morphou EL.jpg
Συνοπτική παρουσίαση της Μόρφου
Δήμος Μόρφου βρίσκεται στο τόπο Κύπρος
Δήμος Μόρφου
Δήμος Μόρφου
Επίσημος πληθυσμός20,045[1]
Υψόμετρο65 m
ΔήμαρχοςΧαράλαμπος Πίττας[2]
Δικτυακός τόποςhttp://www.morphou.org.cy
Η Μόρφου (Τουρκικά: Omorfo (πριν από το 1974), Güzelyurt (σήμερα)) είναι κωμόπολη της επαρχίας Λευκωσίας και δήμος της Κύπρου από το 1883. Βρίσκεται στα δυτικά του νησιού σε υψόμετρο 65 μέτρα και έχει έκταση 5.636 εκτάρια. Το 1974 η πόλη καταλήφθηκε από τους Τούρκους και σήμερα είναι κατεχόμενη. Προσωρινή έδρα του δήμου είναι η Λευκωσία. Η πόλη ήταν γνωστή για τα εσπεριδοειδή της και κυρίως τους πορτοκαλεώνες της. Κάθε χρόνο μάλιστα γινόταν , όπως και στην Αμμόχωστο, η γιορτή πορτοκαλιού που διαρκούσε δύο εβδομάδες.
Ο Άγιος Μάμας στη Μόρφου
Αγιογραφία του Αγίου Μάμα από τον ομώνυμο ναό της Πόλης

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μόρφου ιδρύθηκε από τους Σπαρτιάτες που έφεραν και τη λατρεία της Αφροδίτης, όπως ο Αγαπήνωρ στην Πάφο.[3] Κατά τον μεσαίωνα λόγω των αραβικών επιδρομών στην περιοχή εγκαταστάθηκαν ακρίτες οι οποίοι εισήγαγαν στο νησί και την λατρεία του Αγίου Μάμα, ο οποίος ήταν προστάτης τους. Στη Φραγκοκρατία αποτέλεσε φέουδο και στη Μόρφου το 1426καταγράφηκε η πρώτη εξέγερση των Κυπρίων κατά των Φράγκων. Στην Τουρκοκρατία αποτέλεσε πρωτεύουσα κατιλικίου και ανήκε διοικητικά στην επαρχία Κερύνειας. Κατά την Αγγλοκρατία ανακηρύχθηκε ανεξάρτητος δήμος , το 1883, με δημάρχους Ελληνοκύπριους αλλά και Τουρκοκύπριους. Στις 14 Αυγούστου του 1974 κατά τον δεύτερο Αττίλα η Μόρφου καταλήφθηκε από τον Τούρκικο στρατό.
Το 1852 ιδρύθηκε το πρώτο σχολείο και το 1917νηπιαγωγείο στη Μόρφου. Το 1973 δημιουργήθηκε η Επισκοπή Μόρφου με πρώτο μητροπολίτη τον Χρύσανθο Σαρρηγιάννη.
Η ετυμολογία του ονόματος Μόρφου είναι αμφιλεγόμενη. Κατά την κυρίαρχη εκδοχή, το όνομα προέρχεται από τη λέξη Μορφώ, προσωνύμιο της θεάς Αφροδίτης. Κατά τα βυζαντινά χρόνια, επεκράτησε ο τύπος Θεομόρφου. Μετά την κατάληψη της Κύπρου από τους Φράγκους αυτοί, λόγω ιδιώματος, πρόφεραν Τεμόρφου και εξέλαβαν το τε ως το γαλλικό κτητικό μόριο ντε (de). Από αυτή την εκδοχή προέρχεται και το γεγονός ότι η Μόρφου συνήθως αναφέρεται στη γενική, π.χ. πάω στου Μόρφου.

Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πρώτος σύλλογος που ιδρύθηκε στη Μόρφου ήταν ο Γ.Σ. Ελευθερία το 1922, ο Διγενής Ακρίτας το 1931, και ο Ηρακλής το 1933.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Άλμα πάνω↑ Τα αποτελέσματα της απογραφής της «ΤΔΒΚ», 2006
  2. Άλμα πάνω↑ «Μέλη». Ένωση Δήμων Κύπρου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-02-10. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2011.
  3. Άλμα πάνω↑ Richard Clogg, A concise History of Greece. (Second edition