Το Άμστερνταμ (ολλανδικά:Amsterdam, Amsterdam (Β·Π)προφέρεται: [ˌɑmstərˈdɑm], γίντις:Mokum, προφέρεται: [ˈmokum], παλαιότερη ονομασία:Amstelredamme, εξελληνισμένη ονομασία: Αμστελόδαμον), είναι η πρωτεύουσα και ο μεγαλύτερος σε πληθυσμό δήμος της Ολλανδίας. Ιδρύθηκε στα τέλη του 12ου αιώνα ως μικρό αλιευτικό χωριό στις όχθες του ποταμού Άμστελ, από όπου και πήρε το όνομά του. Σήμερα αποτελεί το οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο της χώρας. Ο δήμος έχει έκταση 219,33 χμ² και πληθυσμό 805.166 κατοίκους (Αύγουστος 2013). Η πόλη έχει πληθυσμό 790.044 κατοίκους και η ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή 2.289.762 κατοίκους. Βρίσκεται στο βόρειο μέρος της ευρύτερης περιοχήςΡάντσταντ (Randstad), μία από τις μεγαλύτερες μητροπολιτικές περιοχές της Ευρώπης.

Το Άμστερνταμ έχει ένα από τα μεγαλύτερα ιστορικά κέντρα στηνΕυρώπη, κυρίως από τον 17ο αιώνα, την Χρυσή Εποχή της Ολλανδίας, της οποίας ήταν το εστιακό σημείο. Την περίοδο εκείνη, μια σειρά από ομόκεντρα ημικυκλικά κανάλια, τα περίφημα χράχτεν (grachten) χτίστηκαν γύρω από το κέντρο της παλαιότερης πόλης, τα οποία μέχρι σήμερα προσδιορίζουν τη διάταξη και την εμφάνισή του κέντρου. Κατά μήκος των καναλιών βρίσκονται πολλά όμορφα σπίτια και αρχοντικά· τα περισσότερα κατοικούνται, άλλα είναι πια γραφεία, και μερικά είναι δημόσια κτήρια.

Η πόλη είναι γνωστή για πολλά εξαιρετικά μουσεία, όπως το Κρατικό Μουσείο Ρέικσμουζεουμ(Het Rijksmuseum), τo Μουσείο Βαν Γκογκ, το Μουσείο της Πόλης (Het Stedelijk Μuseum), το Σπίτι της Άννας Φρανκ, και την παγκοσμίως γνωστή συμφωνική ορχήστρα της, τηνΚονσερτχεμπαουόρκεστ, της οποίας η βάση είναι το Κονσερτχεμπάου. Γνωστό είναι επίσης το τμήμα της πόλης με τα "κόκκινα φώτα", το ντε Βάλλεν, και τα πολυάριθμα 'κόφι-σοπς'.

Αν και το Άμστερνταμ είναι η πρωτεύουσα της Ολλανδίας, δεν είναι ούτε η πρωτεύουσα της επαρχίας στην οποία ανήκει, της Βορείας Ολλανδίας, (πρωτεύουσα της οποίας είναι τοΧάαρλεμ), ούτε η έδρα της κυβέρνησης (που είναι η Χάγη).

Το Άμστερνταμ κατέχει τον τίτλο της πόλης με τις περισσότερες εθνικότητες στον κόσμο.

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τοπογραφικός χάρτης του Άμστερνταμ, με τη χαρακτηριστική διάταξη των χράχτεν

Το Άμστερνταμ βρίσκεται στο Β.ΒΔ. τμήμα της κεντρικήςΟλλανδίας, ακριβώς στο δυτικό μυχό της Θάλασσας Έι(IJ-Meer), που αποτελεί τμήμα της ευρύτερης κλειστήςΘάλασσας Μάρκερ (Markermeer). Η πόλη βρίσκεται πάνω στη συμβολή των ποταμών Άμστελ και Έι. Η πόλη συνδέεται μέσω του Καναλιού της Βόρειας Θάλασσας (het Noordzeekanaal) με την Βόρεια Θάλασσα στην πόλη Έιμάουντεν (IJmuiden).

Η κυρίως πόλη στέκεται πάνω σε 90 «νησιά» (σημ. κατ’ουσίαν νησίδες δημιουργημένες τεχνητά από ταχράχτεν) και μετράει 1539 γέφυρες από τις οποίες οι 252 στο κέντρο της! Το υψόμετρο του Άμστερνταμ είναι μόλις 2 μέτρα. Η πόλη είναι κτισμένη σε μία απόλυτα επίπεδη περιοχή, μερικά τμήματα της οποίας έχουν δημιουργηθεί εξ ολοκλήρου μέσω δημιουργίας πόλντερς, όπως το Χάαρλεμερμίιρ (de Haarlemmermeer) και το Μπέιμστερ (de Beemster).

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Άμστερνταμ βρίσκεται σε μία περιοχή με ήπιο ωκεάνιο κλίμα, όπου τα μετεωρολογικά φαινόμενα επηρεάζονται άμεσα από την προς δυσμάς κείμενη Βόρεια θάλασσα και τους βορειοδυτικούς ανέμους που πνέουν από εκεί, αρκετές φορές θυελλώδεις. Σχετικά ήπιες είναι και οι χειμερινές θερμοκρασίες, συνήθως πάνω από το μηδέν. Όμως ο παγετός δεν είναι ασυνήθιστο φαινόμενο, ιδιαίτερα όταν πνέουν ριπές ανατολικών ή βορειοανατολικών ανέμων από την ευρωπαϊκή ενδοχώρα και, κυρίως από την Σκανδιναβία, τη Ρωσία ή και από τηΣιβηρία. Τα καλοκαίρια είναι και αυτά ήπια, συνήθως ζεστά, ενώ πολύ σπάνια εμφανίζεται καύσωνας.

Υπάρχουν ημέρες με υψηλό αριθμό κατακρημνισμάτων, αλλά όχι πάνω από τα 850 χιλιοστά ετησίως. Το συνηθέστερο κατακρήμνισμα είναι το συνεχές ψιχάλισμα (motregen), ή απλή βροχή. Παρά ταύτα, όταν πνέουν ισχυροί δυτικοί άνεμοι, το ύψος βροχής μπορεί να ανέβει τόσο πολύ, ώστε τίθενται σε λειτουργία ειδικές αντλίες γύρω από την πόλη και, το νερό που περισσεύει παροχετεύεται στη θάλασσα ή σε υψηλότερα σημεία. Βέβαια, η παρουσία άφθονου ύδατος στις εδαφικές λεκάνες, είναι υπεύθυνη για την εμφάνιση άφθονων νεφών και υγρασίας, ιδιαίτερα τους μήνες από τον Οκτώβριο μέχρι τον Μάρτιο.

Η μέση θερμοκρασία σε βαθμούς C και η μέση τιμή ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων σε χιλιοστά, έχουν ως εξής (μετεωρολογικά δεδομένα από το αεροδρόμιο Σχίπχολ, 2010):

Κάτοικοι του Άμστερνταμ κάνουν πατινάζ στα παγωμένα νερά ενός χραχτ

• Ιανουάριος 3,4/66,6
• Φεβρουάριος 3,5/50,6
• Μάρτιος 6,1/60,6
• Απρίλιος 9,1/40,9
• Μάιος 12,9/55,6
• Ιούνιος 15,4/66,0
• Ιούλιος 17,6/76,5
• Αύγουστος 17,5/85,9
• Σεπτέμβριος 14,7/82,4
• Οκτώβριος 11,0/89,6
• Νοέμβριος 7,1/87,2
• Δεκέμβριος 4,0/76,3
• Έτος 10,2/838,2

  Γενική εικόνα της πόλης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  

  Αεροφωτογραφία του ιστορικού κέντρου του Άμστερνταμ, με την Ζώνη των Χράχτεν και τον ποταμό Έι που διαχωρίζει το νότιο από το βόρειο τμήμα της πόλης
  Ο ποταμός Έι (Ηet IJ) αποτελεί το διαχωριστικό σημείο μεταξύ του ιστορικού κέντρου και των βόρειων συνοικιών του Άμστερνταμ. Το ιστορικό κέντρο βρίσκεται νότια του ποταμού και, συγκεκριμένα νότια του Κεντρικού Σιδηροδρομικού Σταθμού. Το παλαιότερο σημείο του κέντρου είναι το Βάλεν (de Wallen) που, σήμερα, ταυτίζεται με την «κόκκινη περιοχή» (red district). Ακτινωτά, απλώνονται σε σχήμα μισοφέγγαρου τα πανέμορφαχράχτεν. Η ζώνη που σχηματίζουν (de grachtengordel) περιελήφθη στα [[Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς|Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO τον Αύγουστο του 2010.
  Περιφερικά της ζώνης βρίσκονται οι παλαιότερες εργατικές συνοικίες του Άμστερνταμ, το Γιορντάαν (De Jordaan) και το Πέιπ (De Pijp). Το ιστορικό κέντρο καταλήγει στις χαρακτηριστικές τοποθεσίες Πλατεία Μουσείου (Ηet Museumplein), Πάρκο Φόντελ (Ηet Vondelpark) και Πλαντάζ (De Plantagebuurt) με τον ζωοολογικό κήπο Άρτις (De Dierentuin Artis).
  Στη δεκαετία του ’20, ο εξπρεσιονισμός της Σχολής του Άμστερνταμ, ανέλαβε να κοσμήσει την πόλη. Το πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα της σχολής αποτελεί αναμφίβολα το Σχέιπφααρτ (Ηet Scheepvaarthuis). Επίσης το Ντάχεράατ (De Dageraad) και αρκετές γέφυρες. Στη δεκαετία του ’30, το Γενικό Σχέδιο Αστικής Επέκτασης (Ηet Algemeen Uitbreidingsplan) του πρωτοπόρου Κορνέλις φαν Έιστερεν (Cornelis van Eesteren), έδωσε καινούργια τμήματα στα δυτικά και νότια της πόλης, με τη χαρακτηριστική εικόνα δακτύλων στη μορφή τους, που προέκυπτε από την εναλλαγή κατοικημένων και πράσινων περιοχών.
  Βόρεια του ποταμού Έι βρίσκεται το Άμστερνταμ-Νόορτ (Amsterdam-Noord), με αρκετάπόλντερς, που έρχονται σε αντίθεση με τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα του ιστορικού κέντρου. Ακριβώς στην πίσω είσοδο του Κεντρικού Σιδηροδρομικού Σταθμού υπάρχει αποβάθρα αναχώρησης φέρι με δωρεάν μεταφορά επιβατών προς αυτό. Αλλά και υποθαλάσσια τούνελς συνδέουν τις δύο όχθες του ποταμού.
  Το Άμστερνταμ έχει 400.000 δέντρα και άφθονα πάρκα. Στα νοτιοδυτικά βρίσκεται το Δάσος του Άμστερνταμ (Het Amsterdamse Bos), με έκταση 1000 εκταρίων περίπου.

  Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  Μουσεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  Το Άμστερνταμ έχει πάρα πολλά μουσεία, περισσότερα από 80, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που στεγάζονται στις εκκλησίες της πόλης. Κάποια από αυτά ανήκουν στα σημαντικότερα στον κόσμο ενώ, πολλά βρίσκονται στην Πλατεία Μουσείου (Het Museumplein) και σε διαρκή ανακαίνιση.
  

  To Ρέικσμουζεουμ
  • Το Κρατικό Μουσείο του Άμστερνταμ (Het Rijksmuseum Amsterdam): το μεγαλύτερο και σημαντικότερο της πόλης. Είναι ένα πανέμορφο κτήριο και ανήκει στα 100 ολλανδικά Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Βρίσκεται στην Πλατεία Μουσείου. Στις 200 (!) αίθουσές του εκτίθενται έργα που αφορούν κυρίως στην ιστορία και στην τέχνη της Ολλανδίας. Ένα μεγάλο μέρος από τα 1.000.000 περίπου έργα των συλλογών του μουσείου, ανήκουν στον 17ο αιώνα. Το κυρίως κτήριο ανακαινιζόταν για πολλούς μήνες και, άνοιξε πάλι τις πύλες του για το κοινό τον Απρίλιο του 2013^[3].
  Οι συλλογές του Κρατικού Μουσείου χωρίζονται σε 3 μεγάλες κατηγορίες: εικαστικές τέχνες (ζωγραφική, γλυπτική, κεραμική, υαλογραφία, Ασιατικές τέχνες κ.α.), ιστορία και διάφορα (σχέδια, φωτογραφίες κ.α.).
  Στον τομέα της ζωγραφικής δίνεται ιδιαίτερη μνεία στα έργα των μεγάλων Ολλανδών δασκάλων του 17ου αιώνα ( 17e-eeuwse Hollandse Meesters), με μεγαλύτερα ονόματα εκείνα των Ρέμπραντ ( Rembrandt van Rijn), Φρανς Χαλς , Γιοχάννες Φερμίιρ, Γιάκομπ φαν Ράουσντελ και Γιαν Στέιν. Οι κορυφαίοι πίνακες είναι η Νυχτερινή Περίπολος (De Nachtwacht) του Ρέμπραντ και Η Κοπέλα με το Γάλα (Het Meilkmeisje) του Φερμίιρ.
  • Το Μουσείο της Πόλης (Het Stedelijk Museum): βρίσκεται στην Πλατεία Μουσείου και είναι προσανατολισμένο στην τέχνη των 19ου (τέλη) και 20ού αιώνων και στη σύγχρονη τέχνη. Ιδρύθηκε το 1874 και είναι κατασκευασμένο σε νεοαναγεννησιακό ρυθμό. Περιλαμβάνει γύρω στα 90.000 έργα με αιχμές τους Σεζάν, Ροντέν, Ματίς, Πικάσο, Μοντριάαν καιΓουόρχολ.
  • Το Μουσείο Βαν Γκογκ (ολλανδική προφορά Φαν Χοχ) (Het Van Gogh Museum): αποτελεί το σπουδαιότερο μουσείο στον κόσμο με αναφορά στο μεγάλο ζωγράφο. Βρίσκεται, επίσης, στην πλατεία Μουσείου και ιδρύθηκε το 1964, τελείωσε όμως το 1969, και άνοιξε για το κοινό μόλις στα 1973. Νέα πτέρυγα προστέθηκε το 1999.
  Περιλαμβάνει περίπου 200 πίνακες, 500 σχέδια και 700 επιστολές του Βαν Γκογκ, αλλά και βιβλιοθήκη μα 23.000 έργα. Αντίθετα με ότι πιστεύεται, στο μουσείο εκτίθενται και μεμονωμένα έργα άλλων μεγάλων ζωγράφων, όπως των Μονέ, Γκωγκέν, Πικάσο, Σερά καιΤουλούζ Λωτρέκ.
  Τον Δεκέμβριο του 2002 εκλάπησαν δύο πίνακες του Βαν Γκόγκ. Το 2003 συνελήφθησαν δύο ύποπτοι, αλλά οι πίνακες δεν βρέθηκαν ακόμη (2012).
  

  To Μουσείο των Τροπικών
  • Το Μουσείο των Τροπικών (ενν. περιοχών) (Het Tropenmuseum): πρόκειται περί ενός εθνολογικού μουσείου, με αναφορά στους λαούς των τροπικών -και όχι μόνον- περιοχών. Περιέχει παραδοσιακά αλλά και σύγχρονα αντικείμενα τέχνης από διάφορους πολιτισμούς, όπως λ.χ. της Ινδονησίας, της Ν.Γουινέας, του Σουρινάμ κ.α. Επίσης εκτίθενται ηχητικά και κινηματογραφικά ντοκουμέντα αλλά και φωτογραφίες από την ιστορία και τον τρόπο ζωής τους.
  • Το Μουσείο του Άμστερνταμ (Het Amsterdam Museum): μέχρι το 2010 ονομαζόταν Ιστορικό Μουσείο του Άμστερνταμ και αναφέρεται στο παρελθόν και το παρόν της πόλης του Άμστερνταμ, ειδικά. Ιδρύθηκε το 1926 και, βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης, όπου μεταφέρθηκε από άλλη συνοικία το 1975. Στις συλλογές του περιλαμβάνονται περίπου 75.000 αντικείμενα, κυρίως πίνακες, αγάλματα, λιθοτυπίες, γραφοτυπίες, σχέδια, βιβλία, είδη υαλουργίας, υφαντικής, κεραμικής, μηχανήματα, έπιπλα, κ.λ.π.
  • Το Εβραϊκό Ιστορικό Μουσείο (Het Joods Historisch Museum): ιδρύθηκε το 1932 και περιλαμβάνει περίπου 11.000 έργα τέχνης, παραδοσιακά και ιστορικά αντικείμενα που ρίχνουν φως στον Εβραϊκό πολιτισμό. Η συλλογή ήταν μεγαλύτερη, αλλά κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, το μουσείο ήταν κλειστό και πολλά αντικείμενα κατασχέθηκαν χωρίς να επιστραφούν ποτέ.
  • Το Σπίτι του Ρέμπραντ (Het Rembrandthuis): πρόκειται για το οίκημα όπου διέμεινε ο μεγάλος ζωγράφος μεταξύ των ετών 1639 και 1658. Στεγάζει το ομώνυμο μουσείο, όπου εκτίθενται σχέδια και καθημερινά χρηστικά αντικείμενα του Ρέμπραντ.
  • Το Σπίτι της Άννας Φρανκ (Het Anne Frank Huis): αποτελεί οικοδόμημα του 1635 και είχε χρησιμοποιηθεί ως κατοικία και από άλλους επιφανείς πολίτες του Άμστερνταμ. Μεταξύ 1928 και 1939, στέγαζε βιομηχανία κατασκευής πιανολών. Από το 1940 κατοικήθηκε από τον Όττο Φρανκ και την οικογένειά του. Η ιστορία της κόρης του Άννας και του Ημερολογίου της είναι το κυρίαρχο στοιχείο της συγκεκριμένης οικίας, που αποτελεί έναν από τους πλέον επισκέψιμους και φωτογραφημένους χώρους του Άμστερνταμ.
  • Το Μουσείο Τισό (Madame Tussauds): ένα από τα -μικρότερα- ομώνυμα με το, μεγάλο στο Λονδίνο, μουσεία κέρινων ομοιωμάτων. Δεν διαθέτει την αίγλη του μουσείου της Βρετανικής πρωτεύουσας, αλλά έχει μεγάλη επισκεψιμότητα.
  • Το Μουσείο Αντίστασης (Ηet Verzetsmuseum Amsterdam): ιδρύθηκε το 1984 και περιλαμβάνει αυθεντικά αντικείμενα, φωτογραφίες, κινηματογραφικά και ηχητικά ντοκουμέντα από την ιστορία όλων εκείνων που πήραν μέρος στην Αντίσταση κατά των Γερμανών στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο.

  Εκκλησίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  

  Η Παλαιά Εκκλησία
  • Η Παλαιά Εκκλησία (De Oude Kerk): είναι η παλαιότερη εκκλησία του Άμστερνταμ και το παλαιότερο σωζόμενο κτήριο της πόλης. Κατασκευάστηκε το 1306 και, στην αρχή, ονομαζόταν Αγ. Νικόλαος. Είναι προτεσταντική και στην ιστορία της έγιναν πολλές επεκτάσεις. Διαθέτει εντυπωσιακό εκκλησιαστικό όργανο και ανήκει στα 100 κορυφαία Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Άμστερνταμ (Rijksmonumenten).
  • Η Νέα Εκκλησία (De Nieuwe Kerk): βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης, στην πλατεία Νταμ (Dam), δίπλα στο Βασιλικό Παλάτι. Κατασκευάστηκε στις αρχές του 15ου αιώνα και είναι νεογοτθικού ρυθμού. Χρησιμοποιήθηκε ως χώρος κοσμικού τελετουργικού για τις βασιλικές στέψεις, μεταξύ των οποίων και της Βεατρίκης, το 1980. Σήμερα δεν χρησιμοποιείται πλέον ως εκκλησία, παρά μόνον για διάφορες εκδηλώσεις, όπως λ.χ. μουσικές παραστάσεις αφού διαθέτει εξαιρετικό εκκλησιαστικό όργανο.
  • Ο Αγ. Νικόλαος (Sint-Nicolaaskerk): ρωμαιοκαθολική βασιλική, κτισμένη μεταξύ των ετών 1884-7. Στην είσοδο δεσπόζουν οι δύο πύργοι της κατασκευασμένοι σε ένα ιδιαίτερο ρυθμό, οι οποίοι δεν είναι απόλυτα συμμετρικοί μεταξύ τους (ο δυτικός γέρνει περισσότερο προς τα εμπρός). Το 1999 έγιναν εργασίες συντήρησης.

  Αξιόλογα κτήρια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  

  To Βασιλικό Παλάτι
  • Το Βασιλικό Παλάτι (Het Koninklijk Paleis Amsterdam): βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης, στην πλατεία Νταμ (Dam). Κατασκευάστηκε μεταξύ 1648 και 1665 ως δημαρχείο, σε σχέδια του Γιάκομπ φαν Κάμπεν (Jacob van Campen). Υπήρξε το σημαντικότερο ιστορικό και πολιτιστικό κτήριο του Χρυσού Αιώνα και ανήκει στα 100 σημαντικότερα Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Άμστερνταμ.
  Απετέλεσε, στην εποχή του, το μεγαλύτερο μη θρησκευτικό κτήριο του Παλαιού Κόσμου. Η μνημειακή κατασκευή, που κόστισε 8,5 εκατομμύρια χoύλντεν (gulden), ένα απίστευτα μεγάλο ποσό για τον 17ο αιώνα, συμβόλιζε το ελεύθερο πνεύμα της πόλης (Vrijzinnigheid). Το κτήριο στηριζόταν σε 13.659 ξύλινους πασσάλους (heipalen) και το κύριο δομικό υλικό είναι ο αμμόλιθος Μπεντχάιμερ, ενώ στο εσωτερικό του κυριαρχεί το μάρμαρο. Χαρακτηρίζεται ως «αυστηρό στη διακόσμηση αλλά λαμπερό στο σχεδιασμό» του. Έχει είσοδο με διακόσμηση κορινθιακού ρυθμού, 2 ορόφους και μνημειακή κεντρική σάλα, μήκους 40, ύψους 30 και πλάτους 20 μέτρων περίπου.
  Η χρήση του άλλαξε το 1808, όταν χρησιμοποιήθηκε από το Ναπολέοντα Βοναπάρτη ως βασιλική κατοικία και παρέμεινε έτσι για πολύ καιρό, μετά την επιστροφή του σε ολλανδικά χέρια. Στον 20o αιώνα έγιναν πολλές εργασίες συντήρησης και, από το 1960, άνοιξε για το κοινό. Μεταξύ 2005 και 2009 έκλεισε πάλι, διότι πραγματοποιήθηκαν εκτεταμένα έργα συντήρησης στο εσωτερικό του. Σήμερα, δεν χρησιμοποιείται μεν ως βασιλική κατοικία, αλλά στεγάζει όλες τις επισκέψεις των βασιλικών μελών στο Άμστερνταμ, καθώς και όλες τις εορταστικές ή επετειακές εκδηλώσεις που σχετίζονται με τους Ολλανδούς «γαλαζοαίματους».
  • Η Στόπερα (De Stopera): βρίσκεται στο κέντρο του Άμστερνταμ μεταξύ της Πλατείας Βατερλώ και του Ζβάνενμπουρχβαλ πάνω στον ποταμό Άμστελ. Το όνομά της προέρχεται από το συνδυασμό των λέξεων Στάτχαους (stadhuis) και Όπερα (opera). Στεγάζει το Δημαρχείο (Stadhuis) και το Μουσικό Θέατρο του Άμστερνταμ (Het Muziektheater) ,δηλαδή την Όπερα ( De Nederlandse Opera), το Μπαλέτο (Het Nationale Ballet) και την Συμφωνική Ορχήστρα της Ολλανδίας (De Holland Symfonia). Kατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 1982 και 1986.
  

  To Μπέρλάχε
  • Το Μπέρλάχε (De Berlage): εντυπωσιακό κτήριο στη Ντάμρακ (Damrak), κατασκευασμένο μεταξύ 1898 και 1903, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Χέντρικ Πέτρους Μπέρλάχε (Hendrik Petrus Berlage), απ’όπου και η ονομασία του. Το βασικό δομικό του υλικό είναι το κόκκινο τούβλο ενώ διαθέτει 3 ορόφους, γυάλινη οροφή και πύργο ύψους 40 μέτρων στην είσοδο.
  Κατασκευάστηκε για να στεγάσει και να εξυπηρετήσει τις οικονομικές δραστηριότητες των εμπόρων και πολιτών του Άμστερνταμ, όμως ο ρόλος του ήταν πολλαπλός: χρηματιστήριο, ανταλλακτήριο αγαθών (κυρίως για εμπόρους), ταχυδρομείο, τηλεφωνικό κέντρο, αστυνομικό τμήμα, συνεδριακός χώρος, πολιτιστικό κέντρο, ήταν κάποιες από τις λειτουργίες του.
  Σήμερα χρησιμοποιείται ως εκθεσιακός, συνεδριακός και συναυλιακός χώρος. Είναι στη λίστα με τα 100 σπουδαιότερα Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ολλανδίας (Rijksmonumenten).
  • Το Μάγκνα Πλάζα (Magna Plaza): βρίσκεται πίσω από το Βασιλικό παλάτι στην Πλατεία Νταμ. Παλαιότερα ήταν το Κεντρικό Ταχυδρομείο του Άμστερνταμ (Het Amsterdamse Hoofdpostkantoor), ενώ σήμερα αποτελεί εμπορικό κέντρο υψηλής αισθητικής. Κατασκευάστηκε μεταξύ 1895 και 1899 σε σχέδια του φημισμένου αρχιτέκτονα και ιστορικού Κορνέλις Χέντρικ Πέτερς (Cornelis Hendrik Peters). Ενσωματώνει το νεογοτθικό και νεοαναγεννησιακό στυλ, αρχιτεκτονικά. Είναι στη λίστα με τα 100 σπουδαιότερα Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ολλανδίας (Rijksmonumenten).
  

  To Σχέιπφααρτχάους
  • Το Σχέιπφααρτχάους (Het Scheepvaarthuis): ογκώδες κτήριο που δεσπόζει στο χώρο τηςΠροκυμαίας Πρίγκηπας Ερρίκος (de Prins Hendrikkade). Η ονομασία του θα μπορούσε να αποδοθεί ελεύθερα ως, ο «Οίκος της Ναυσιπλοΐας» και οφείλεται στο ότι κατασκευάστηκε το 1916 για να στεγάσει τα γραφεία 6 μεγάλων εφοπλιστικών γραφείων. Αρχιτεκτονικά, αποτελεί την επιτομή τηςΣχολής του Άμστερνταμ. Πέρασε στα χέρια διαφόρων μεγιστάνων και, από το 2005 χρησιμοποιείται ως ξενοδοχείο 5 αστέρων. Συμπεριλαμβάνεται στη λίστα με τα 100 σπουδαιότερα Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ολλανδίας (Rijksmonumenten).
  • Το Κτήριο του Κεντρικού Σιδηροδρομικού Σταθμού (Het Centraal Station): βρίσκεται πάνω στον Έι και αποτελεί το διαχωριστικό σημείο του ιστορικού κέντρου από τις βόρειες συνοικίες. Κατασκευάστηκε μεταξύ 1881 και 1889 σε σχέδια του φημισμένου Ολλανδού αρχιτέκτονα Π.Κάουπερς (P.J.H. Cuypers), πάνω σε 3 τεχνητά νησιά στον Έι. Αυτό έγινε εφικτό μέσω μεταφοράς άμμου από τις αμμοθίνες του Φέλσεν (Velsen) και, λόγω της φύσης του υλικού, χρησιμοποιήθηκαν 8687 ξύλινοι πάσσαλοι. Παρά ταύτα, εμφανίστηκαν κατά την ανέγερση, πολλές καταβυθίσεις και το έργο καθυστέρησε πολύ να ολοκληρωθεί.
  Διαθέτει θόλο από χυτοσίδηρο με άνοιγμα 40 μέτρων, περίπου, και εντυπωσιακή είσοδο νεοαναγεννησιακού ρυθμού. Από το 1997 βρίσκεται συνεχώς υπό καθεστώς έργων συντήρησης, εξ αιτίας των οποίων, πολλά τμήματά του κλείνουν για αρκετές εβδομάδες.

  H «Κόκκινη Συνοικία»[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  

  Οι χαρακτηριστικές «βιτρίνες» της Κόκκινης Συνοικίας
  Η «Κόκκινη Συνοικία» (De Rosse Buurt/De Wallen of De Walletjes), αποτελεί μία «ιδιαίτερη» περιοχή στο κέντρο του Άμστερνταμ, και έναν από τους πλέον πολυσύχναστους τουριστικά προορισμούς της πόλης. Αποτελεί ένα δαιδαλώδες σύνολο από μικρά και στενά δρομάκια, μέσα στο ιστορικό κέντρο, που χαρακτηρίζεται από τον χαμηλό κόκκινο φωτισμό των οικημάτων, απ’όπου και η «διεθνής» ονομασία του. Στα ολλανδικά σημαίνει «η περιοχή με τα μικρά τοιχάκια ή τις μικρές τοίχινες αποβάθρες» (Walletjes), για να τονιστεί η ιστορία της .
  Ήδη από το 1385 είχε αρχίσει να περιτειχίζονται ταχράχτεν της περιοχής με μικρές πλίνθινες κατασκευές (Wallen). Η περιοχή αποτελούσε αρχικά θρησκευτικό κέντρο, αφού από το 1578 άρχισαν να κτίζονται λιλιπούτειες μοναστικές κοινότητες (Kloosters) σε ικανούς αριθμούς. Δεν είναι τυχαίο ότι η παλαιότερη εκκλησία του Άμστερνταμ (Oude Kerk) βρίσκεται στο κέντρο της ζώνης. Παρά ταύτα, από τον 16ο αιώνα, άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα πορνεία στην περιοχή Άουντεζέιντε (Oudezijde=Παλαιά Πλευρά). Από τον 19ο αιώνα και μετά, ιδιαίτερα στην δεκαετία του 1920, έγινε συστηματική κατεδάφισή τους, αλλά εμφανίστηκε το φαινόμενο της πορνείας του «δρόμου». Οι πρώτες βιτρίνες εμφανίστηκαν το 1930 και καθιερώθηκαν οριστικά με την δεκαετία του ’60.
  Η ζώνη, που περιλαμβάνει περίπου 300 οικήματα (μεγάλα δωμάτια κατ’ουσίαν), καλύπτει περίπου 6.500 τετραγωνικά μέτρα και περιβάλλεται από χράχτεν. Τα οικήματα ενοικιάζονται από τις εργαζόμενες στο συγκεκριμένο χώρο όπου και προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Αυτό, όμως, που αποτελεί την ειδοποιό διαφορά είναι ότι «εκτίθενται» σε κοινή θέα πίσω από μεγάλη γυάλινη προθήκη («βιτρίνα») με κόκκινο φωτισμό. Η ολλανδική ονομασία για το συγκεκριμένο είδος πορνείας είναι raamprostitutie, που σημαίνει κυριολεκτικά «πορνεία του παράθυρου/βιτρίνας».
  Αντίθετα με ότι πιστεύεται, η περιοχή αποτελεί μεν το κέντρο του «αγοραίου έρωτα» της πόλης, αλλά είναι ταυτόχρονα ένας χώρος όπου καταβάλλονται συστηματικές προσπάθειες για την εξάλειψη της αισθητικής του χυδαίου, μέσω του σεβασμού της ταυτότητας των εργαζομένων γυναικών και, πάντοτε, με τη συμβολή και τήρηση των ολλανδικών νόμων (ηπορνεία στην «κόκκινη ζώνη» είναι απόλυτα νόμιμη). Υπάρχουν γραπτοί αλλά και «άγραφοι» νόμοι που δεν θα πρέπει να παραβιάζονται χάριν του «θεάματος» (λ.χ. η φωτογράφιση των εκδιδομένων γυναικών αποτελεί πρόκληση και θα πρέπει να αποφεύγεται).
  Παρά ταύτα, η περιοχή βρίθει από επιχειρήσεις που σχετίζονται με το συγκεκριμένο τομέα, όπως καταστήματα με είδη σεξ (sex shops), θέατρα αντίστοιχου περιεχομένου, κ.ο.κ, που σε συνδυασμό με τα διάσημα κόφι-σοπς (coffeeshops) και, παρά την ανοχή των ολλανδικών νόμων (gedoogbeleid), αποτελούν συχνά εστίες παραβατικότητας ή και εγκληματικότητας. Από το 2007 μπήκε σε εφαρμογή το Σχέδιο 1012 (Ηet Coalitieproject 1012), για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας και την οικονομική αναβάθμιση της περιοχής.

  Συγκοινωνίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  

  Το κτήριο του κεντρικού σιδηροδρομικού σταθμού του Άμστερνταμ
  Οι δημόσιες μεταφορές στο Άμστερνταμ επιτελούνται από:
  • εθνικές και διεθνείς σιδηροδρομικές συνδέσεις
  • 3 γραμμές μετρό
  • 2 γραμμές αστικού σιδηρόδρομου
  • 16 γραμμές τραμ
  • πολλές λεωφορειακές γραμμές (τοπικές, περιφερειακές και εθνικές)
  • φέρρυ για πεζούς και ποδηλάτες (δωρεάν)
  • ένα γρήγορο δελφίνι προς το Φέλσεν-Ζάουντ στις ακτές τις Βόρειας Θάλασσας
  Μια νέα σιδηροδρομική γραμμή, η Γραμμή Βορρά/Νότου (Noord/Zuidlijn), και μια νέα γραμμή τραμ προς το Έιμπουργκ (μια νέα αστική περιοχή σε ένα τεχνητό νησί) είναι υπό κατασκευή.
  Πολλοί κάτοικοι του Άμστερνταμ χρησιμοποιούν ποδήλατο για τις μετακινήσεις τους. Οι περισσότεροι κεντρικοί δρόμοι διαθέτουν ποδηλατοδρόμους και, παντού στην πόλη, υπάρχουν χιλιάδες θέσεις παρκαρίσματος για ποδήλατα. Στο κέντρο της πόλης, η οδήγηση αυτοκινήτου θεωρείται ασύμφορη λόγω του έντονου κυκλοφοριακού και των περιορισμένων και ακριβών χώρων στάθμευσης.
  

  Αεροδρόμιο Σχίπχολ

  Αεροδρόμιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  Το Σκίπχολ (Schiphol) απέχει περίπου είκοσι λεπτά με το τρένο από το κεντρικό Άμστερνταμ. Είναι το μεγαλύτερο αεροδρόμιο στην Ολλανδία, και το τέταρτο μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Εξυπηρετεί περίπου 40 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως και είναι έδρα τωνΟλλανδικών Βασιλικών Αερογραμμών (KLM).