Βουδαπέστη
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
| Έμβλημα | Χάρτης της Ουγγαρίας |
|---|---|
 |  |
| Έκταση: | 526,16 χμ² |
| Πληθυσμός: | 3.271.110 (2009) |
| Πυκνότητα πληθυσμού: | 449,05 κάτοικοι/χμ² |
| Ταχυδρομικος κωδικός: | 1000 |
| Τηλεφωνικός κωδικός: | |
| Δικτυακός τόπος: | www.budapest.hu |
| Δήμαρχος: | Ιστβάν Τάρλος (FIDESZ-KDNP) |
Η Βουδαπέστη είναι η πρωτεύουσα τηςΟυγγαρίας και έδρα της κομητείας της Πέστης. Έχει περίπου 1,7 εκατομμύρια κατοίκους [1]. Η Βουδαπέστη έγινε μια ενιαία πόλη που καταλαμβάνει και τις δύο όχθες του ποταμού Δούναβη, με τη συγχώνευση στις 17 Νοεμβρίου 1873της Buda (Βούδα), Óbuda (Όμπουντα, παλαιά Βούδα) και Pest (Πέστη). Είναι η έβδομη μεγαλύτερη πόλη στηνΕυρωπαϊκή Ένωση (χωρίς να υπολογίζονται τα προάστια και γενικά η μητροπολιτική περιοχή των πόλεων)[2].
Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Βουδαπέστη βρίσκεται στο κέντρο της παννονικής πεδιάδας. Οδικώς, βρίσκεται 216 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από τη Βιέννη, 545 χιλιόμετρα νότια από τη Βαρσοβία, 443 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από την Πράγα, 1.122 χιλιόμετρα βόρεια της Αθήνας και 1.565 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Μόσχας. Η Βουδαπέστη έχει έκταση 525 τετραγωνικά χιλιόμετρα και βρίσκεται στην κεντρική Ουγγαρία. Περιβάλλεται από την κομητεία Πεστ. Εκτείνεται σε μήκος 25 χιλιομέτρων στην κατεύθυνση βορράς-νότος και 29 χιλιόμετρα στην κατεύθυνση ανατολή-δύση. Ο Δούναβης εισέρχεται στην πόλη από τα βόρεια και σχηματίζει δύο νησιά, το νησί Όμπουντα και το Νησί της Μαργαρίτας. Ένα τρίτο νησί, το νησί Τσέπελ, είναι το μεγαλύτερο από τα νησιά της Βουδαπέστης, αλλά μόνο το βόρειο άκρο του νησιού βρίσκεται εντός των ορίων της πόλης. Ο Δούναβης έχει ελάχιστο πλάτος στη Βουδαπέστη 230 μέτρα.
Η πόλη χαρακτηρίζεται από τοπογραφικές αντιθέσεις: η Βούδα είναι κτισμένη στους λόφους στη δυτική όχθη, ενώ η σημαντικά μεγαλύτερη Πέστη εκτείνεται σε μια επίπεδη αμμώδη έκταση στην απέναντι όχθη. Συνολικά στη Βούδα βρίσκονται 20 λόφοι, οι οποίοι είναι τμήμα του ορεινού όγκου της Τρανσδουναβίας. Το ψηλότερο σημείο της πόλης είναι ο λόφος Γιάνος, με ύψος 527 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. Το χαμηλότερο σημείο είναι οι όχθες του Δούναβη, με υψόμετρο 96 μέτρα. Η Βουδαπέστη διαθέτει επίσης θερμές πηγές. Περίπου 125 πηγές παράγουν 70 εκατομμύρια λίτρα ζεστού νερού την ημέρα, με θερμοκρασία που φτάνει μέχρι τους 58°C. Κάποιες από αυτές έχουν χαρακτηριστεί ως ιαματικές.[22] Οι θερμές πηγές οφείλουν την παρουσία τους σε ένα ρήγμα το οποίο εκτείνεται παράλληλα στον Δούναβη και χωρίζει τη Βούδα από την Πέστη,[23] και έχουν σχηματίσει υπόγεια σπήλαια.
Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το κέντρο της πόλης έχει ωκεάνιο κλίμα (Cfb), σύμφωνα με την ταξινόμηση Κέπεν.[24]
| [απόκρυψη]Κλιματικά δεδομένα Βουδαπέστης | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μαρ | Απρ | Μαι | Ιουν | Ιουλ | Αυγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Μέγιστη Υψηλότερη °C (°F) | 18.1 | 19.7 | 25.4 | 30.2 | 34.0 | 39.5 | 40.7 | 39.4 | 35.2 | 30.8 | 22.6 | 19.3 | 40,7 |
| Μέση Υψηλότερη° C (°F) | 1.2 | 4.5 | 10.2 | 16.3 | 21.4 | 24.4 | 26.5 | 26.0 | 22.1 | 16.1 | 8.1 | 3.1 | 15,0 |
| Μέση Ημερήσια °C (°F) | −1.6 | 1.1 | 5.6 | 11.1 | 15.9 | 19.0 | 20.8 | 20.2 | 16.4 | 11.0 | 4.8 | 0.4 | 10,4 |
| Μέση Χαμηλότερη °C (°F) | −4 | −1.7 | 1.7 | 6.3 | 10.8 | 13.9 | 15.4 | 14.9 | 11.5 | 6.7 | 2.1 | −1.8 | 6,3 |
| Ελάχιστη Χαμηλότερη °C (°F) | −25.6 | −23.4 | −15.1 | −4.6 | −1.6 | 3.0 | 5.9 | 5.0 | −3.1 | −9.5 | −16.4 | −20.8 | −25,6 |
| Κατακρημνίσειςmm (ίντσες) | 38.5 (1.516) | 36.7 (1.445) | 37.4 (1.472) | 47.2 (1.858) | 64.5 (2.539) | 69.8 (2.748) | 50.4 (1.984) | 49.5 (1.949) | 42.7 (1.681) | 46.9 (1.846) | 59.9 (2.358) | 49.3 (1.941) | 592,8 (23,339) |
| Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας | 55 | 84 | 137 | 182 | 230 | 248 | 274 | 255 | 197 | 156 | 67 | 48 | 1.933 |
| Πηγή: www.met.hu[25] | |||||||||||||
Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Βουδαπέστη, μαζί με τις όχθες του Δούναβη, την περιοχή του κάστρου της Βούδας και τη λεωφόρο Αντράσι | |
|---|---|
| Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ. | |
_3.jpg) | |
| Χώρα μέλος |  Ουγγαρία |
| Τύπος | Πολιτιστικό |
| Κριτήρια | ii, iv |
| Ταυτότητα | 400 |
| Περιοχή | Ευρώπη και Βόρεια Αμερική |
| Ιστορικό εγγραφής | |
| Εγγραφή | 1987 (11η συνεδρίαση) |
| Επεκτάσεις | 2002 |
_17.jpg)
Το νεογοτθικό Ουγγρικό Κοινοβούλιο, το μεγαλύτερο κτίριο στην Ουγγαρία με μήκος 268 μέτρα, βρίσκεται επί των όχθεων του Δούναβη στην Πέστη και μεταξύ άλλων στεγάζει τα κοσμήματα του ουγγρικού στέμματος. Ηβασιλική του Αγίου Στεφάνου, όπου βρίσκεται το δεξί χέρι του Στεφάνου Α΄, ιδρυτή της Ουγγαρίας, έχει ύψος 96 μέτρα, όπως και το κοινοβούλιο και είναι τα ψηλότερα κτίρια της πόλης. Επίσης, στη Βουδαπέστη λειτουργούν πολλά καφέ, όπως το καφέ Ζερμπώ. Πάνω στο λόφο του κάστρου είναι το κάστρο της Βούδας, το οποίο είναι το πρώην βασιλικό ανάκτορο της Ουγγαρίας. Σήμερα στεγάζει δύο μουσεία και μία βιβλιοθήκη. Κοντά βρίσκεται το παλάτι Σάντορ, το οποίο είναι η προεδρική κατοικία της Ουγγαρίας, η εκκλησία του Ματίας και οπρομαχώνας του Ψαρά, ο οποίος κατασκευάστηκε το 1905. Ο λόφος Γκέρλετ προσφέρει πανοραμική θέα της πόλης.
Στην Πέστη, το πιο σημαντικό αξιοθέατο είναι η λεωφόρος Αντράσι. Η λεωφόρος έχει μήκος 2,5 χιλιόμετρα με τρεις λωρίδες και ενώνει το Ντεάκ Φέρεντς τερ με την πλατεία των Ηρώων. Από το 2002 η λεωφόρος είναι μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Κάτω από την λεωφόρο βρίσκεται γραμμή του μετρό, το οποίο άρχισε να λειτουργεί το 1896 και αποτελεί τη δεύτερη παλαιότερη γραμμή υπόγειου σιδηρόδρομου στον κόσμο, μετά το μετρό του Λονδίνου. Επί της λεωφόρου Αντράσι βρίσκεται η κρατική όπερα της Βουδαπέστης.
Η συναγωγή της οδού Ντοχάνι είναι η μεγαλύτερη στην Ευρώπη και δεύτερη μεγαλύτερη ενεργή συναγωγή στον κόσμο.[26] Κτίστηκε το 1859 σε ρυθμό μαυριτανικής αναγέννησης και έχει χωρητικότητα 3.000 ατόμων.
Άλλα αξιοθέατα της πόλης είναι γέφυρες. Εφτά γέφυρες διασχίζουν τον Δούναβη και από βορρά προς νότο είναι: η γέφυρα Άρμπαντ (κατασκευάστηκε το 1950 βόρεια του νησιού της Μαργαρίτας), η γέφυρα της Μαργαρίτας (κατασκευάστηκε το 1901, καταστράφηκε κατά τον Β΄ΠΠ και ξαναχτίστηκε το 1948), η γέφυρα των Αλυσίδων (κατασκευάστηκε το 1849, καταστράφηκε τον Β΄ΠΠ και ξαναχτίστηκε το 1949), η γέφυρα της Ελισάβετ (ολοκληρώθηκε το 1903 και ήταν αφιερωμένη στη δολοφονημένη αυτοκράτειρα Ελισάβετ, καταστράφηκε κατά τον Β΄ΠΠ και ξαναχτίστηκε το 1964), η γέφυρα της Ελευθερίας (άνοιξε το 1896 και ξανακατασκευάστηκε το 1989 σε ρυθμό Αρ Νουβώ), η γέφυρα Πετέφι (ολοκληρώθηκε το 1937, καταστράφηκε τον Β΄ΠΠ και ξανακατασκευάστηκε το 1952) και η γέφυρα Ρακότσι (ολοκληρώθηκε το 1995)
Μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Βουδαπέστη εξυπηρετείται από διεθνές αεροδρόμιο Φέρνετς Λιστ (το οποίο πήρε το όνομά του από τον Ούγγρο συνθέτη Φραντς Λιστ), το οποίο είναι ένα από τα πιο πολυάσχολα αεροδρόμιο της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης. Διαχειρίζεται σχεδόν όλη την κίνηση επιβατών της χώρας. Βρίσκεται 16 χιλιόμετρα ανατολικά-νοτιοανατολικά του κέντρου της Βουδαπέστης, στην περιοχή 18. Από το αεροδρόμιο υπάρχουν πτήσεις για άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καθώς και για πόλης της βόρειας Αμερικής, Αφρικής και Μέσης Ανατολής. Το αεροδρόμιο είναι βάση εταιριών όπως οι Ryanair, Wizz Air, Budapest Aircraft Service, CityLine Hungary, Farnair Hungary και Travel Service Hungary.[27] Η Βουδαπέστη εξυπηρετείται από τρεις σιδηροδρομικούς σταθμούς, τον ανατολικό (Κελέτι), τον δυτικό (Νιουγκάτι) και τον νότιο (Ντέλι).
Υπεύθυνη για τις δημόσιες μεταφορές στην πόλη είναι το Κέντρο Μεταφορών Βουδαπέστης (BKK)[28] και καλύπτει τη Βουδαπέστη μαζί με 80 προάστια. Το σύστημα δημόσιων μεταφορών της πόλης αποτελείται από τέσσερις γραμμές μέτρο, με την γραμμή 1 (κίτρινη) να είναι η δεύτερη παλαιότερη στον κόσμο -κατασκευάστηκε το 1896-, πέντε γραμμές προαστιακού σιδηροδρόμου, 264 γραμμές λεωφορείων, με 40 νυχτερινές διαδρομές, 4 διαδρομές με πλοίο και ένα δίκτυο διαθέσιμων ποδηλάτων που παρακολουθείται με GPS. Κάθε καθημερινή μέρα, οι γραμμές της ΒΚΚ χρησιμοποιούνται από 3,9 εκατομμύρια χρήστες.[29] Το 2014, το 65% των μετακινήσεων γινόταν με δημόσια μέσα και ο στόχος είναι μέχρι το 2030 να φτάσει το 80%[30].
_17.jpg){kind=link}
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου